სარჩევი

7.3. საცდელი ბალანსი,

მისი დანიშნულება

საანგარიშგებო პერიოდის ბოლოს, როდესაც პერიოდის განმავლობაში საწარმოში მომხდარი მოვლენები და ოპერაციები პირველადი დოკუმენტების საფუძველზე უკვე რეგისტრირებულია მთავარ ჟურნალში და გადატანილია მთავარ წიგნში (რეგისტრში), მზადდება საცდელი ბალანსი.  საცდელი ბალანსი წარმოადგენს მთავარი წიგნის ყველა ანგარიშის უბრალო ჩამონათვალს შესაბამისი სალდოს მითითებით. ანგარიშები, რომლებსაც ნულოვანი სალდო აქვთ, საცდელ ბალანსში არ შეიტანება. საცდელი ბალანსის შედგენის მიზანია, ჯერ ერთი, თავი მოუყაროს ყველა ანგარიშს და ამით გაადვილოს ფინანსური ანგარიშგების მომზადება და მეორეც, შეამოწმოს დებეტებისა და კრედიტების ჩანაწერების ტოლობა. თუმცა ეს ტოლობა ჯერ კიდევ არ ადასტურებს, რომ ანგარიშებში შეცდომა დაშვებული არ არის, რამდენადაც შეიძლება მოხდეს, რომ რომელიმე ოპერაცია გამორჩენილია, ან გადატანილია სხვა ანგარიშზე, ან ორჯერ არის გადატანილი.

2006 წლის მაისის თვეში შ.პ.ს. "საბა"-ს მიერ განხორციელებული ოპერაციებით, რომლებიც უკვე რეგისტრირებულია მთავარ ჟურნალში და გადატანილია მთავარი წიგნის (რეგისტრის) ანგარიშებში, თვის ბოლოსათვის, 30 მაისისათვის მომზადებული საცდელი ბალანსი შემდეგი სახის იქნება:

                                                                                                       cxrili 10

შ.პ.ს. "საბა"

საცდელი ბალანსი

30 მაისი, 2008 წ.

1.      საცდელი ბალანსი არ წარმოადგენს ფინანსურ ანგარიშგებას;

2.     საცდელი ბალანსი ანგარიშების დასახელებასთან ერთად მათ კოდსაც (შიფრს) შეიცავს.

თუ საცდელი ბალანსის დებეტისა და კრედიტის თანხების ტოლობა დარღვეულია, დაშვებულია შეცდომა, რომელიც უნდა მოიძებნოს და გასწორდეს. შეცდომის მოსაძებნად საჭიროა:

·      განისაზღვროს დებეტისა და კრედიტის თანხებს შორის სხვაობა;

·      შემოწმდეს სწორად არის თუ არა ყველა ანგარიშის სალდო შეტანილი საცდელი ბალანსის შესაბამის სვეტში;

·         ხელახლა შემოწმდეს თითოეული სვეტის ჯამის სისწორე;

·         საცდელი ბალანსში ასახული ანგარიშების რაოდენობა შეუდარდეს მთავარი წიგნის სალდოების რაოდენობას, რათა დავრწმუნდეთ, რომ ისინი სწორადაა გადატანილი საჭირო სვეტში;

·         ხელახლა გავიანგარიშოთ მთავარი წიგნის ანგარიშების ყველა სალდო;

·         შემოწმდეს ჟურნალიდან ყველა გადატანა მთავარ წიგნში.

აღრიცხვის დამამთავრებელ ეტაპს ფინანსური ანგარიშგების მომზადება წარმოადგენს, რომელიც საცდელი ბალანსის საფუძველზე ხდება. მაგალითად, ბუღალტრული ბალანსი, რომელიც საცდელი ბალანსის საფუძველზე მომზადდა შემდეგი სახისაა:

შ.პ.ს. "საბა"

ბალანსი

31 მაისი, 2008 წ.

ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე სააღრიცხვო ციკლის ძირითადი ფაზებია:

10.  მომხდარი სამეურნეო ოპერაციის გაფორმება პირველადი დოკუმენტით;

11.   პირველადი დოკუმენტებით დადასტურებული ოპერაცების ასახვა მთავარ ჟურნალში, ქრონოლოგიური თანმიმდევრობით;

12.  მთავარი ჟურნალიდან ინფორმაცის გადატანა მთავარ წიგნში;

13.  საცდელი ბალანსის მომზადდება;

14.  ფინანსური ანგარიშგების (ბალანსის) მომზადება.

სარჩევი